Heartbeat
In De Hallen Haarlem was de dia-installatie Heartbeat (2001) van Nan Goldin te zien. Heartbeat is een compilatie van 245 portretten van couples and lovers, vier verschillende paren die aan het liefkozen en vrijen zijn. Speciaal voor Heart Beat heeft de Engelse componist John Tavener een kyrie eleison gecomponeerd. Het muziekstuk wordt uitgevoerd door de IJslandse zangeres Björk. Het geheel is een intense ode aan de liefde. De vertoning van Heart Beat vond plaats als aanvulling op de presentatie van de fotocollectie van Hans Kemna, die gelijktijdig in het museum te zien was.
Nan Goldin (Washington, 1953) werkt al vanaf eind jaren zestig aan een niets verhullend sfeerbeeld van intimi en kennissen uit haar directe omgeving. Ze concentreert zich op het nachtleven, op extravagant geklede mannen en vrouwen, op homo’s, travestieten en transseksuelen, drugsverslaafden en aidspatiënten. Ze fotografeert hen in de meest intieme situaties: op het toilet, in bad, dronken, masturberend, copulerend, huilend, stervend. Geposeerd wordt er niet. Ze zet niets in scène, ze geeft geen aanwijzingen. Alles komt direct uit het moment zelf voort.
Is het oudere werk doordrenkt van dood, ziekte, verslaving en wanhoop, haar recente werk staat in het teken van leven, hoop, passie en liefde. Zoals ze zelf zegt: “In het oude werk ging het over het gedrag van mensen, de laatste jaren interesseer ik mij meer voor hun innerlijke leven, hun relatie met zichzelf en met mij. Het spirituele interesseert me nu. Ik reflecteer wat ik zie en voel. Misschien breek ik daarmee even de glazen wand tussen ons en de wereld.” Het werk Heartbeat toont een nieuwe kant in haar oeuvre; een kant die bijna haaks staat op de rauwe beelden van vroeger, maar even indringend is.
Nan Goldin is samen met Larry Clark de eerste die, in de traditie van Diane Arbus, de ‘realistische fotografie’ binnen het bereik van de beeldende kunst heeft gebracht en daarmee veel jonge kunstenaars op een nieuw spoor heeft gezet. Daarnaast heeft ze ook een grote invloed gehad op modefotografen als Juergen Teller, Corinne Day en Mario Sorrenti, die in hun reportages schoonheid en glamour achterwege laten en een nadrukkelijke hang vertonen naar de extreme kanten van het leven.
Foto: Gert Jan van Rooij