Recente Fotowerken
In de Vleeshal waren van 15 december 2001 tot en met 3 februari 2002 twee fotoseries van Rineke Dijkstra te zien: portretten van kinderen in de Berliner Tiergarten (1998-2000) en de recente, niet eerder geëxposeerde foto’s van Olivier Silva (2000-2001).
Rineke Dijkstra is internationaal bekend geworden met haar ‘Strandportretten’, waarvoor zij tussen 1992 en 1996 jongens en meisjes op stranden over de hele wereld fotografeerde.
In deze foto’s ligt de kiem van wat haar werk zo karakteristiek maakt: monumentale kleurfoto’s van kinderen, tieners en pubers, genomen met een technische camera en flitslicht. Rineke Dijkstra fotografeert jongeren op een leeftijd dat ze nog twijfelen en zoeken naar hun identiteit: tienermeisjes in een disco in Liverpool en Engelse puberale schooljongens. Ook maakte zij series foto’s van jonge stierenvechters in Portugal meteen na hun strijd, jonge moeders direct na de bevalling, Israëlische meisjes en jongens in uniform. In de portretten isoleert Rineke Dijkstra haar hoofdpersonen van hun oorspronkelijke omgeving. Tegen een egale achtergrond staan de jongens en meisjes vaak ten voeten uit, midden in het beeld en kijken recht in de camera, soms schuchter en onhandig, soms vol verwachting of stoer. Ze blijven ontroerend zichzelf.
Toen Rineke Dijkstra in 1998/1999 op uitnodiging van de DAAD (Deutsche Akademische Austausch Dienst) in Berlijn was, maakte zij portretten van kinderen die aan het spelen waren in het Tiergartenpark midden in de stad. Zij vroeg hen voor haar te poseren op plaatsen met zonnige lichtschakeringen. Het is een serie portretten geworden van kinderen die nog argeloos, onbevangen en nieuwsgierig zijn.
Een jaar later volgde Rineke Dijkstra gedurende enkele maanden de zeventienjarige jongen Olivier Silva vanaf de eerste dag dat hij zich aanmeldt bij het Franse Vreemdelingenlegioen. De foto’s zijn bijna schokkende beelden van de verbluffend snelle metamorfose van een puisterige puber in een volwassen man met een vastberaden blik en harde kaaklijnen.
De foto’s van Rineke Dijkstra hebben geen pretentie, maar werken bijzonder indringend. “Ik probeer”, zegt zij, “te bereiken dat je als kijker in de huid van iemand anders kunt kruipen. Ik zoek altijd onderwerpen die iets universeels hebben, bepaalde ervaringen die iedereen wel kent”.
Deze tentoonstelling was, na AutoWerke. Hedendaagse Europese en Amerikaanse fotografie (9 september t/m 28 oktober in de Vleeshal) het begin van het nieuwe tentoonstellings- en collectiebeleid hedendaagse kunst van het Frans Hals Museum. Hiermee wil het museum zich concentreren op hedendaagse fotografie met een duidelijk maatschappelijk engagement.
Olivier Silva, Rineke Dijkstra