Drie visies uit de collectie hedendaagse audiovisuele kunst. Jeroen Eisinga, Rob Johannesma en Friedrich Kunath
Op de zolderverdieping van de Vleeshal worden drie audiovisuele werken getoond, waarin het hedendaagse landschap centraal staat. Van ‘klassiek’ schilderachtig (Rob Johannesma) via droogkomisch-ingetogen (Jeroen Eisinga) tot ronduit romantisch (Friedrich Kunath) wordt het landschap ingezet voor artistiek onderzoek.
Het werk Zonder titel van Rob Johannesma (1970) verwijst nadrukkelijk naar de geschiedenis van de schilderkunst. De kunstenaar schildert als het ware met zijn videocamera (hij zoomt in op dia’s die hij maakt van de natuur, die hij vervolgens zeer precies voor de lens van de camera heen en weer beweegt), en toont zich uitermate geïnteresseerd in de fysieke structuur van de natuur: bomen, takken en bladeren. Zoals bij modernisten als Gestel (te zien op de benedenverdieping van de Vleeshal) het landschap werd teruggebracht tot een mozaïek van abstracte vlakken, is ook Johannesma’s bos bij nacht een studie naar de essentie van natuurlijke vormen.
In de 16-mm film Kano van Jeroen Eisinga (1966) zit een man in een rode kano, die in een smal slootje in een druilerig weiland ligt. Hij heeft geen peddel, en komt dus geen meter verder. Berustend in zijn lot tuurt hij voor zich uit. Het is een even eenvoudig als krachtig beeld, waarin de kunstenaar het typisch Hollandse, gecultiveerde landschap inzet als metafoor voor beperking en lamlendigheid.
Ook bij Friedrich Kunath (1974) wordt het landschap gebruikt als verbeelding van gevoelens en emoties. In het videowerk About Soufflé zien we de kunstenaar rennend en springend door landschappen over de hele aardbol – van een straatje in de Amsterdamse Jordaan tot aan ongerepte natuur in China. Zoals een hele generatie jonge kunstenaars weer op zoek is naar ontsnapping aan de dagelijkse realiteit en gebruik maakt van thema’s die we kennen uit de Romantiek, dient het landschap ook voor Kunath als decor voor hevig verlangen en onbereikbare dromen. Een oneindige zoektocht naar het paradijs.
Still van Kano, Jeroen Eisinga