NRC hoofdredacteur en nieuwe Nederlander Peter Vandermeersch liet in de openingstoespraak van de collectiepresentatie Haarlemse Helden fijnzinnig zien hoe Haarlem van oudsher de vruchten van immigranten plukt.
Haarlem bloeit op uitheemse wortels. Uitgeweken Amsterdammers en migranten uit alle windstreken geven onze stad vandaag een impuls. Vluchtelingen uit Antwerpen, Gent, Brugge, Poperinge en Roeselare deden dat aan de vooravond van de Gouden Eeuw nog sterker. Frans Hals was er één van.
“Een paar weken geleden kondigde ik aan dat ik in september opstap als hoofdredacteur van de NRC. Ik heb de baan negen jaar lang met ongelofelijk veel passie en plezier gedaan. Maar ik vind dat een hoofdredacteur zijn redactie niet al te lang moet vermoeien met zijn ideeën en ik wil weer dat gaan doen waarvoor ik dertig jaar geleden de journalistiek inging: stukken schrijven. Zoals u misschien wel weet, doe ik dat vanaf dit najaar vanuit Parijs.
Frans Hals, Portret van een dame met handschoenen, c. 1645/50, Frans Hals Museum, Particuliere collectie ter ere van Doris Morksy. Foto: Arend Velsink
Waarom vertel ik dat? Omdat ik bij mijn afscheid een vraag- en antwoordsessie hield op onze site met de lezers van NRC. Een van hen vroeg me welke nieuwsgebeurtenis me de voorbije negen jaar het meest had geraakt. Ik antwoordde dat, als het over een gebeurtenis op zich gaat, ik het meest geraakt was door de moordaanslag op de redactie van Charlie Hebdo. Op een paar uur rijden van Nederland werden, in een poging om het vrije woord te laten verstommen, twaalf collega’s op een redactie vermoord.
Maar ik voegde eraan toe dat het debat dat mij, hier in Nederland, die voorbije negen jaar lang het meest heeft geboeid het identiteitsdebat is. De toenmalige prinses Maxima zorgde in 2007 voor enige ophef toen ze vertelde dat ze de afgelopen jaren naar de identiteit van dé Nederlander had gezocht maar die niet had gevonden. ‘Nederland is grote ramen met open gordijnen, maar ook hechten aan privacy’, zei de huidige koningin. ‘Nederland is één koekje bij de koffie, maar ook een enorme gastvrijheid en warmte.’
Frans Hals, De Reiziger, ca. 1650, Frans Hals Museum, Bruikleen particuliere collectie. Foto: René Gerritsen