Topstukken uit het Szépmüvészeti Múzeum
Het Frans Hals Museum hoog bezoek uit het Szépmuvészeti Múzeum in Boedapest. Er ruim 80 werken van Hollandse meesters uit een van de mooiste museale verzamelingen ter wereld te gast. In tegenstelling tot topmusea met vergelijkbare collecties Hollandse meesters, zoals het Louvre en de National Gallery, is die van het Hongaarse museum een onontdekte parel. Dankzij een ingrijpende verbouwing van het Szépmüvészeti Múzeum kreeg het Frans Hals Museum de kans om uitzonderlijke 17de eeuwse schilderijen naar Haarlem te halen. De tentoonstelling laat Haarlemse meesters zien naast bekende Hollandse en Vlaamse schilders, zoals Hendrick Avercamp, Jan Lievens en Anthony van Dyck.
Ter gelegenheid van het 350ste sterfjaar van Frans Hals in 2016 komen twee prachtige portretten van zijn hand uit Boedapest om herenigd te worden met zijn schilderijen in het Frans Hals Museum. Daarnaast zijn er in de tentoonstelling werken van enkele Haarlemse kunstenaars te zien, die tot nog toe niet vertegenwoordigd zijn in de collectie van het Frans Hals Museum, zoals Willem Buytewech en Dirck Bleker. Naast 57 schilderijen omvat de tentoonstelling ook 27 tekeningen van kunstenaars als Rembrandt, Karel van Mander en Frans Post.
Frans Pietersz de Grebber, Portret van een Jonge Vrouw, 1632, Szépmüvészeti Múzeum, Budapest
In de tentoonstelling ligt de nadruk op Haarlem als centrum van vernieuwing in de 17de- eeuwse schilderkunst. Schilders die hun gehele carrière in Haarlem werkzaam waren zullen veel aandacht krijgen, maar ook kunstenaars die slechts korte tijd in Haarlem aan de slag waren of in de Spaarnestad zijn geboren, zijn vertegenwoordigd. Naast de genoemde portretten van Hals komen er uit Boedapest verleidelijke portretten van Johannes Verspronck. Van Jan Steen, Dirck Hals, Jan Miense Molenaer en Richard Brakenburgh zijn genrestukken te zien. Verder komen Haarlemse landschappen van onder meer Salomon van Ruysdael en Jacob van Ruisdael. Ook van Haarlemse stillevenschilders als Willem Claesz Heda en Jan Jansz van de Velde zijn prachtige werken aanwezig. De tentoonstelling legt een aantal parallellen tussen de collectie uit Boedapest en die van het Frans Hals Museum, zo gaan twee Haarlemse kerkinterieurs van Pieter Saenredam een dialoog met elkaar aan.
Pieter Jansz Saenredam, Interieur van de Nieuwe Kerk in Haarlem, 1653, Szépmüvészeti Múzeum, Budapest
Naast de Haarlemse kunstenaars biedt de collectie van het Szépmüvészeti Múzeum een staalkaart van de Hollandse schilderkunst in de Gouden Eeuw in al haar facetten. De gekozen schilderijen van Hollandse en Vlaamse meesters zijn geselecteerd om nieuw licht te werpen op de Haarlemse stukken. Werk van Noord-Nederlandse schilders als Adriaen Coorte, Jan Lievens en Gerard Dou en van Zuid-Nederlandse meesters zoals Jan Brueghel en Anthony van Dyck wordt getoond om de relatie tussen schilderkunst in Haarlem en andere steden inzichtelijk te maken. Ook hierbij zijn alle genres vertegenwoordigd: portretten van Nicolaes Maes en Bartholomeus van der Helst, een historiestuk van Karel Dujardin, een genrestuk van Pieter de Hooch, een winterlandschap van Hendrick Avercamp en een stilleven van Willem van Aelst.
Jan Steen – Dronken Vrouw, (De Koppelaarster?), c. 1665-68, Szépmüvészeti Múzeum, Budapest
Een selectie van 17de-eeuwse Nederlandse tekeningen uit Boedapest zal de tentoonstelling completeren. Van enkele Haarlemse kunstenaars zijn geen schilderijen maar wel bijzondere tekeningen in de collectie in Boedapest te vinden. Dit geldt bijvoorbeeld voor Jan de Bray, Hendrick Goltzius en Karel van Mander. Hun tekeningen worden getoond naast die van Albert Cuyp, Paulus van Vianen en Rembrandt.