In het najaar van 2016 presenteerde het Frans Hals Museum | De Hallen Haarlem de eerste museale solotentoonstelling van de Japanse kunstenaar Meiro Koizumi in Nederland. Koizumi is één van de meest onderscheidende stemmen in de hedendaagse kunst in Japan, die in zijn performances en video-installaties kritisch engagement en historisch besef koppelt aan een geraffineerd spel met de verwachtingen en emoties van de kijker. Feilloos legt hij zijn vinger op de zere plek en adresseert hij met zijn werk taboes uit het Japanse collectieve geheugen. In zijn tentoonstelling presenteerde hij een ensemble van nieuwe werken.

Het werk van Koizumi (1976, Gunma, Japan) is vaak confronterend: in zijn video’s komen hevige emoties langzaam en zorgvuldig georkestreerd tot uitbarsting, als gevolg van subtiele psychologische manipulatie door de kunstenaar. Deze provocerende manier van werken, waarin de kunstenaar de machtsverhoudingen tussen hemzelf en zijn acteurs, en uiteindelijk ook de toeschouwer op scherp zet, verbindt Koizumi met kunstenaars die de afgelopen jaren door het museum zijn getoond en verzameld, zoals Renzo Martens, Artur Żmijewski en Christian Friedrich.

De (machts)relatie tussen autoriteit en burger, tussen staat en individu, vormt een belangrijk onderwerp in het werk van Koizumi. In het hedendaagse, post-Fukushima Japan is dit gegeven voor kunstenaars uiterst urgent geworden. Er wordt steeds meer kritische kunst gemaakt die zich weigert te conformeren aan de dwingende stem van de conservatief-nationalistische regering, of de regels en sociale codes in de samenleving. In de groepstentoonstelling Loose Lips Save Ships in het Museum of Contemporary Art in Tokyo, mede door Koizumi samengesteld, werd het fenomeen van (zelf)censuur aan de orde gesteld. Ironisch genoeg besloot Koizumi na uitgebreide discussies met de museale staf zijn serie Air (2016), die te zien was in Haarlem, daar uiteindelijk niet te tonen. Voor deze serie vergrootte Koizumi bestaande (nieuws)foto’s uit, waarop de keizer met zijn familie te zien is. Koizumi retoucheerde vervolgens met olieverf de keizer (en familie) op minutieuze wijze weg uit de foto, waardoor een spookachtige afwezigheid de voorstellingen vult. De keizer is een cruciale figuur in (de geschiedenis van) Japan: eeuwenlang een goddelijke figuur, die zich na het drama van WOII onder druk menselijk verklaarde. De huidige keizer staat ook momenteel wereldwijd in de belangstelling wegens geruchten omtrent zijn vermeende plan om af te treden.

De recente film In the State of Amnesia (2015), was een prominent onderdeel van de solopresentatie in het museum. Koizumi liet een gruwelijk ooggetuigenverslag van een Japanse soldaat in de gewapende strijd met China tijdens WOII citeren door een man met een geheugenstoornis. De video toont de pogingen van de man om zijn ingestudeerde tekst te onthouden, waarbij deze zich naarmate de tijd verstrijkt, steeds minder weet te herinneren. Net als in Air thematiseert de kunstenaar hier de (on)mogelijkheid van het ontsnappen aan de geschiedenis, en de wens om opnieuw te kunnen beginnen. In de Vleeshal realiseerde Koizumi een nieuwe video-installatie, die is gesitueerd rond de jaarlijkse herdenking van de Japanse overgave in 1945 op 15 augustus, een gebeurtenis die traditioneel met veel onrust en rellen gepaard gaat, wat aantoont hoe diep de wonden nog zijn die door WO II zijn geslagen.

Meiro Koizumi studeerde aan het Chelsea College of Art and Design in Londen en de Rijksakademie van beeldende kunsten, Amsterdam. Naast kunstenaar is hij ook actief als oprichter/lid van Artist’s Guild, een belangenorganisatie voor beeldend kunstenaars in Japan. Koizumi’s werk was onder meer te zien in het MoMA in New York. Het Frans Hals Museum | De Hallen Haarlem presenteerde eerder zijn werk en heeft het videowerk Defect in Vision in gedeeld eigendom met het Stedelijk Museum Amsterdam.